Het was zomer 2008, we mochten binnen Google weer eens ‘dogfooden’, oftewel een product testen dat nog ‘in beta’ was, de zogenaamde experimentele fase. Dogfooden werd een begrip, het was interessant om inzicht te krijgen in productontwikkeling vanuit het hoofdkantoor. We waren binnen Nederland zo enthousiast over dit fenomeen dat we er zelfs onze tijdelijke kantoorband naar vernoemden.
Het is binnen techbedrijven gebruikelijk om kritische werknemers hun zegje te laten doen en fouten op te sporen of een matige gebruikerservaring te verbeteren. Dit keer mochten we een nieuwe camerafunctionaliteit op Android testen. Je scande je portretfoto’s, en vervolgens rolde er een gelijkenis met een bekende ster uit. Mannen hoopten vurig dat het niet Danny de Vito zou zijn, vrouwen hoopten op een knappe rode-loperactrice. Het was een hit op kantoor. Relaties, vrienden en familie werden door de fotowasstraat gehaald, zoals we dat afgelopen zomer deden met FaceApp om te zien hoe mooi we oud zouden worden.
Ik wil niet dat mijn gezicht in een databank wordt opgeslagen, zonder te weten welk doel dit dient
Na een kwartaal werd de functionaliteit ‘gesunset’, de benaming voor producten die het daglicht niet meer mochten verdragen en geen onderhoud meer kregen. Net als Google Wave en Google Plus, uiterst sterke producten, maar te impopulair bij de standaardgebruiker. We treurden om de keuze met de gezichtsapp te stoppen, het was vanuit privacy-overwegingen, maar als klein kantoor hadden we nu eenmaal weinig in de Mountain Viewse melk te brokkelen.
De ontwikkeling van gezichtsherkenningsoftware heeft een vlucht genomen en dient soms positieve doeleinden, zoals opsporing van ontvoerde kinderen, stalkers en terroristen. De nadelen zijn buiten China nog nauwelijks merkbaar, maar toch voel ik me niet senang bij een camera op elke hoek. Ik wil niet dat mijn gezicht in een databank wordt opgeslagen zonder te weten welk doel dit dient. In Nederland waan je je relatief onbespied, maar ons land staat wereldwijd in de top 10 wat betreft het aantal camera’s per hoofd van de bevolking.
Kun je een algoritme dat naar jouw gezichtskenmerken kijkt voor de gek houden? Creatieve collectieven houden zich al bezig met deze vraag. Mode-ontwerpers en make-upartiesten hebben meerdere oplossingen bedacht, zoals kapsels met grote lokken die over je ogen en wangen hangen. Of stijlvolle, asymmetrische make-up. Een justice cap, een pet, zorgt ervoor dat je gezicht wordt vervaagd bij het maken van een foto, en zet zo CCTV op het verkeerde been.
Hoopvolle initiatieven, die me minder nerveus maken over deze trend in gezichtsherkenning. Zolang we andersdenkenden, de slimme en creatieve breinen van de maatschappij, blijven stimuleren en opleiden, hebben we een kans om de algoritmes te slim af te zijn.
Gepubliceerd in het Financieele Dagblad op 12 februari 2020